Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của mặt nạ phòng độc

Mặt nạ phòng độc là sản phẩm cực kỳ quan trọng dành cho những ai phải làm việc trong môi trường chứa nhiều bụi bẩn, khí độc nguy hại như phòng cháy chữa cháy, y tế, … Nó có tác dụng bảo vệ đường hô hấp, đôi mắt, sức khỏe và cả sự sống của người nhân viên và người bị nạn.

Để hiểu rõ về sản phẩm này, thì hãy cùng An Phúc tìm hiểu kỹ cấu tạo, nguyên lý hoạt động, cách sử dụng, … như thế nào thông qua bài viết chi tiết của chúng tôi ngay dưới đây:

Vì sao con người tạo ra mặt nạ phòng độc?

Nghĩ đơn giản mà xem, bất kỳ ai trong chúng ta đều phải hô hấp thì mới duy trì sự sống lâu dài. Quá trình hô hấp của con người sẽ cần lượng Oxy khác nhau, và dựa vào rất nhiều yếu tố khác nhau mà cơ thể chúng ta sẽ “đòi hỏi” lượng Oxy cho cơ thể khác nhau.

Từ nhu cầu hô hấp cơ bản này, các nhà sản xuất đã tìm tòi và nghiên cứu ra các thiết bị sử dụng có khả năng điều chỉnh lượng O2 cần thiết trong quá trình chữa cháy, chống ngạt khói, khí độc. Đó là lý do vì sao mặt nạ phòng độc  được ra đời.

Cấu tạo mặt nạ bảo hộ phòng độc

Vỏ mặt nạ phòng độc:

Hiện nay, vỏ của mặt nạ chống độc được làm chủ yếu từ 2 vật liệu chính là  silicon và nhựa Polycarbonate. Ưu điểm chung của 2 chất liệu này là có độ kín cao, ngăn ngừa các loại khí độc xâm nhập gây ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp của con người.

– Silicon: Có tính đàn hồi cao, cực kỳ mềm dẻo. Khi sử dụng không tạo ra những vết hằn đỏ và luôn mang đến cảm giác thoải mái nhất.

– Nhựa Poly: Với độ bền tuyệt vời, độ dẻo cao, có khả năng cách điện, chịu nhiệt tốt và chống chịu va đập mạnh. Đặc biệt sản phẩm sẽ không bị biến dạng dù sử dụng trong thời gian dài.

Phin lọc của mặt nạ phòng độc:

Phin lọc đóng vai trò cực kỳ quan trọng, nó chứa than hoạt tính nên giúp lọc và loại bỏ các khí bụi bẩn gây hại cho người mang.

Phin lọc của mặt nạ phòng độc chứa than hoạt tính và than hoạt tính còn dùng để lọc nước, dùng được với than gỗ.

Để tăng hiệu quả lọc khí người ta tẩm thêm vào than hoạt tính dung dịch chứa Crom, Đồng, Bạc… và một số chất xúc tác khác trong bộ lọc để có thể đẩy nhanh quá trình hấp thụ chất độc hại, biến nó thành vô hại trước khi vào cơ thể người. Than hoạt tính được sử dụng trong phin lọc là loại than hoàn toàn khác so với than hoạt tính bình thường.

Than hoạt tính được hình thành khi ta cho than gỗ vào hấp nóng trong nước, dưới điều kiện tách biệt hẳn với không khí sau đó tăng nhiệt, khử các chất dầu nổi trên bề mặt từ các khe hở của than, nhà sản xuất đã sử dụng biện pháp ngâm than hoạt tính và dung dịch chứa crom, đồng, bạc để lớp ngoài của than hoạt tính chứa một lớp nhỏ gồm các chất đã được oxy hóa. Khi gặp than hoạt tính hơi độc sẽ bị hấp thụ, dưới tác dụng của các chất đã oxy hóa sẽ sinh phản ứng oxy hóa và chất độc sẽ thành không độc.

Than gỗ hấp nóng trong nước, tăng dần nhiệt độ, khử dầu bề mặt khe hở của than làm cho kẻ than thông suốt, diện tích bề mặt tiếp xúc hóa chất lớn hơn. Than gỗ, sau khi được gia công tách biệt không khí, được gọi là than hoạt tính.

Nguyên lý hoạt động của mặt nạ phòng độc

Một chiếc mặt nạ phòng độc thông thường sẽ sử dụng 1 hoặc nhiều hộp phin lọc. Như đã kể trên vì nó có chứa than hoạt tính nên người mang sẽ không cần lo lắng khi làm việc, các chất bụi bẩn, độc hại không thể xâm nhập vào cơ quan hô hấp của bạn.

Quy trình lọc của nó diễn ra như sau: Khi không khí, bụi bẩn đi qua phin lọc sẽ bị hấp thụ ngay. Sau khi lọc, không khí sạch sẽ được cung cấp đến cho người mang. Bạn có thể thoải mái hít thở khi đang làm việc.

Tuổi thọ của phin lọc sẽ khác nhau, tùy vào chất lượng và điều kiện môi trường sử dụng. Khi hộp lọc “cạn kiệt” hoặc hạt tích lũy bên trong bắt đầu hạn chế lưu thông không khí thì bạn cần thay đổi pin lọc mới.

Công việc nào cần trang bị mặt nạ lọc độc cho người lao động:

Công việc chữa cháy, thoát nạn, cứu người là một trong những công việc cực kỳ nặng nhọc. Trong quá trình làm nhiệm vụ, người chữa cháy cũng như người bị nạn sẽ rơi vào trạng thái thần kinh căng thẳng vì môi trường lúc này rất ồn và nhiệt độ cũng tăng cao.

Trong đám cháy sẽ sản sinh ra rất nhiều chất độc, nếu không biết cách bảo vệ thì các chất độc này sẽ xâm nhập vào cơ thể qua da, mắt và đặc biệt là ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp.

Như vậy ta có thể thấy rằng, mặt nạ phòng độc có tác dụng cực kỳ lớn đến sức khỏe, tính bạn của nhân viên cứu hộ và nạn nhân. Chính vì thế, những ai làm trong ngành phòng cháy chữa cháy hay các lĩnh vực phải tiếp xúc với khí độc, bụi bẩn gây hại thì phải trang bị cho mình một sản phẩm chống độc tốt nhất.

Ngoài ra, những công việc khiến bạn phải thường xuyên tiếp xúc với khí thải từ nhà máy, môi trường hóa chất độc hại, môi trường dung moi yếm khí, làm việc trong hầm mỏ… cũng cần phải có mặt nạ phòng độc để phòng ngừa những rủi ro nghề nghiệp như ngạt khí, hít phải hóa chất độc gây hại cho cơ thể…

Phân loại mặt nạ phòng độc:

Mặt nạ bán mặt(nửa mặt): 

• Phần chụp mũi và miệng được làm bằng chất đán hồi, không gây khó chịu cho người dùng
• Dây đeo qua đầu được là bằng thun co giãn giúp cố định mặt nạ trên vùng mũi và miệng.
• Van thở dễ dàng thay thế và tạo cảm giác thỏa mái khi hô hấp
• Loại mặt nạ có 1 hoặc 2 đầu lọc được kết nối với pin lọc tương ứng

Mặt Nạ phòng độc 3M 6200

Mặt nạ nguyên mặt:

• Bao phủ cả vùng miệng, mũi và mắt
• Miếng lót mặt nạ mềm và đàn hồi tạo cảm giác thỏa mái cho người dùng
• Mặt kính cứng, làm từ vật liệu có khả năng chống trầy xước, chống va đập tốt, chống đọng hơi sương trong lúc người dùng hô hấp
• Thường có khung dây đeo qua đầu có thể điều chỉnh ở 4 vị trí

Hướng dẫn cách sử dụng, kiểm tra và bảo quản

1. Sử dụng:

Muốn chiếc mặt nạ phòng độc hoạt động tốt công suất yêu cầu thì bạn cần sử dụng theo các bước sau:

Bước 1: Đặt phần phin lọc theo dấu chữ V với mặt nạ, điều chỉnh làm sao để phin lọc thẳng hàng khi so với các khớp nối ở trên mặt nạ.

Bước 2: Tiến hành xoay phin lọc đầu tiên tầm ¼ theo chiều kim đồng hồ đến khi ngừng lại. Đối với phin lọc thứ 2 cũng thực hiện tương tự.

Bước 3: Nới lỏng 4 phần dây đeo, hãy thử đeo mặt nạ lên và dùng tay kéo sợi dây vòng ra phía sau đầu.

Bước 4: Tiếp tục kéo và điều chỉnh sao cho 4 sợi dây đều vừa vặn với mặt. Nên kéo 2 sợi dây ở cổ trước rồi hãy kéo 2 sợi dây phía trên trán.

2. Kiểm tra: 

Nên kiểm tra mặt nạ chống độc trước mỗi lần mang để đảm bảo nó không có bất kỳ trục trặc nào và luôn trong điều kiện hoạt động tốt nhất.

– Tiến hành kiểm tra bên ngoài:

+ Kiểm tra xem trên bề mặt có xuất hiện vết trầy xước hay vết dơ bẩn nào không. Luôn đảm bảo mặt nạ sử dụng phải nguyên vẹn, đặc biệt là phần tiếp xúc giữa mặt trùm và mặt người dùng không bị mài mòn.

+ Kiểm tra phần van hít vào không bị xé rách hay cong vẹo. Vì nếu không lưu ý, khi sử dụng sẽ không có tác dụng mà còn gây nguy hiểm ngược lại.

+ Phần dây đeo mặt nạ phải còn nguyên vẹn và còn độ đàn hồi tốt.

+ Những bộ phận bằng nhựa dẻo cũng cần kiểm tra kỹ xem có bị rạn nứt hay không. Đồng thời miếng đệm của bộ lọc phải nằm đúng vị trí và được bảo quản trong điều kiện tốt nhất.

+ Mở nắp đật van thở ra để kiểm tra xem có bị vặn vẹo hay dơ bẩn thì lau chùi cho sạch. Sau đó, đậy nắp van thật chặt đúng như ban đầu.

+ Kiểm tra kỹ phần kính của mặt nạ có bị nứt hay gãy không thì nên thay mới. Vì khi sử dụng sẽ làm giảm tầm nhìn và ảnh hưởng đến tiến trình công việc.

+ Kiểm tra thời hạn sử dụng của bầu lọc để thay thế kịp thời.

– Kiểm tra độ kín bên trong

+ Kiểm tra áp suất dương:

Đặt lòng bàn tay nên nắp van thở và từ từ thở ra nhẹ nhàng. Nếu thấy mặt nạ phòng lên và không có khí thoát ra ngoài thì độ kín đảm bảo, vẫn còn sử dụng được.

Nếu thấy có không khí thoát ra thì đeo mặt nạ vào và chỉnh lại mặt trùm sẽ dễ hơn hoặc chỉnh phần dây đeo sao cho vừa mặt là được. Sau khi chỉnh xong thì nên kiểm tra lại độ kín của mặt nạ thêm lần nữa, nếu vẫn cảm nhận có khí thoát ra ngoài thì nên thay sản phẩm mới để tránh ảnh hưởng khi làm việc.

+ Kiểm tra áp suất âm

Đặt lòng bàn tay lên nắp đậy ở phần hai phin lọc và hít thở ra nhẹ nhàng. Nếu thấy mặt nạ dính nhẹ vào mặt của mình và không có khí thoát ra là chuẩn.

Ngược lại, nếu cảm nhận không khí tràn vào bên trong thì cần chỉnh lại phần mặt trùm hay độ căng của dây tương tự như trên và nếu cảm nhận vẫn có không khí lọt vào thì không dùng được mà nên thay mới.

3. Bảo quản mặt nạ phòng độc:

Xuyên suốt quá trình sử dụng, chiếc mặt nạ không phải lúc nào cũng trong tình trạng tốt như ban đầu. Góp phần duy trì tuổi thọ sử dụng sản phẩm chính là cách bảo quản sau khi dùng ra sau. Do đó, bạn cần chú ý:

– Sau mỗi lần mang thì cần lau chùi thật kỹ để đảm bảo luôn sạch sẽ

– Không dùng dung môi để lâu chùi mặt nạ sẽ làm giảm chất lượng sử dụng

– Mỗi lần sử dụng thì phải kiểm tra tất cả bộ phận như tôi đã chia sẻ ở trên. Trong trường hợp có bất kỳ lỗi hữ hỏng nào thì cần sửa chữa, khắc phục ngay để đảm bảo an toàn cho bản thân cũng như người bị nạn.

Với những lời chia sẻ bổ ích về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, … cùng nhiều thông tin về mặt nạ phòng độc trên đây, hy vọng các bạn đã hiểu rõ về tầm quan trọng, cách sử dụng sản phẩm trong thực tế là như thế nào rồi. Còn rất nhiều bài viết bổ ích về sản phẩm bảo hộ lao động mà An Phúc cung cấp, hãy dành thời gian đọc thêm nhé!